Cơ sở chế biến gạo xuất khẩu. Ảnh: TTXVN
Ngày 15/8/2018, Chính phủ ban hành Nghị định số 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh xuất khẩu gạo. Theo đó, Thương nhân Việt Nam thuộc mọi thành phần kinh tế, nếu đáp ứng đủ điều kiện quy định tại Nghị định này và được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo có quyền được kinh doanh xuất khẩu gạo theo quy định.
Để triển khai thực hiện việc hợp nhất văn bản quy phạm pháp luật theo quy định, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ký xác thực Văn bản hợp nhất số 05/VBHN-BCT ngày 05 tháng 03 năm 2020, tại Thông tư số 30/2018/TT-BCT ngày 01 tháng 10 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 107/2018/NĐ-CP ngày 15 tháng 8 năm 2018 của Chính phủ về kinh doanh xuất khẩu gạo, có hiệu lực từ ngày 15 tháng 11 năm 2018, được sửa đổi, bổ sung bởi: Thông tư số 42/2019/TT-BCT ngày 18 tháng 12 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Công Thương sửa đổi, bổ sung một số quy định về chế độ báo cáo định kỳ tại các Thông tư do Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành hoặc liên tịch ban hành, có hiệu lực kể từ ngày 05 tháng 02 năm 2020.
Văn bản hợp nhất quy định rõ các vấn đề liên quan đến giao dịch xuất khẩu gạo vào thị trường có hợp đồng tập trung và việc ký kết, tổ chức thực hiện hợp đồng tập trung; chế độ báo cáo của thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo; Văn bản chi tiết các vấn đề liên quan đến chỉ định thương nhân đầu mối giao dịch, cơ chế đầu mối luân phiên, trách nhiệm của các thương nhân đầu mối trong cơ chế đầu mối luân phiên, quy trình phân bổ chỉ tiêu ủy thác xuất khẩu, trả lại chỉ tiêu ủy thác xuất khẩu.
Đối với vấn đề chế độ báo cáo của các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo chủ yếu gồm: Báo cáo tình hình ký kết, thực hiện hợp đồng xuất khẩu gạo, và lượng thóc gạo tồn kho; báo cáo định kỳ hàng quý, hàng năm và báo cáo đột xuất (mẫu báo cáo do Bộ Công thương phát hành).
Để đảm bảo mục tiêu, nguyên tắc điều hành xuất khẩu gạo được quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP ngày 15/8/2018 cũng như có biện pháp để ứng phó đối với rủi ro về giá, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã ban hành công văn hỏa tốc số 225/XNK-NS đề nghị các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo nghiêm túc thực hiện các quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP về dự trữ lưu thông và bình ổn giá thóc, gạo hàng hóa trong nước.
Theo đó, duy trì mức dự trữ lưu thông tối thiểu tương đương 5% số lượng gạo mà thương nhân đã xuất khẩu trong 6 tháng trước đó theo quy định tại Điều 12 Nghị định số 107/2018/NĐ-CP. Đồng thời, có trách nhiệm tổ chức hệ thống phân phối gạo, cung ứng ngay lượng gạo tồn kho và lượng gạo dự trữ lưu thông để bình ổn thị trường nội địa theo chỉ đạo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định tại Khoản 2 Điều 15, Nghị định số 107/2018/NĐ-CP.
Ngoài ra, để thực hiện mục tiêu xuất khẩu đã được Thủ tướng Chính phủ giao và triển khai hiệu quả các quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP, Cục Xuất nhập khẩu cũng đã đề nghị Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Hiệp hội Lương thực Việt Nam tăng cường khuyến nghị các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo trên địa bàn hoặc là hội viên Hiệp hội nghiêm túc chấp hành quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP cũng như các văn bản chỉ đạo liên quan của Bộ Công Thương và của Cục Xuất nhập khẩu.
Tiếp tục hoàn thiện cơ sở vật chất, nâng cao ý thức trong sản xuất, chế biến và kinh doanh nhằm nâng cao giá trị gia tăng cho hạt gạo, xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam, thương hiệu doanh nghiệp. Thường xuyên theo dõi sát giá thóc, gạo trên địa bàn, nhất là thời điểm thu hoạch rộ vụ Đông Xuân, kịp thời báo cáo khi thị trường có biến động. Cục Xuất Nhập khẩu cũng lưu ý việc phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn địa phương hướng dẫn các thương nhân, hợp tác xã, người nông dân thực hiện quy trình sản xuất an toàn, đảm bảo chất lượng đối với gạo xuất khẩu, tạo thuận lợi cho việc chuyển hướng thị trường một cách hiệu quả, kịp thời khi có vấn đề phát sinh.
Tin: Trần Thị Hồng Nhi – Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến Thương mại